Η καλλιεργηθείσα προσδοκία ότι μετά την ολοκλήρωση των ανακεφαλαιοποιήσεων οι τράπεζες θα ξεκινήσουν την χρηματοδότηση της οικονομίας θα διαψευσθεί.
Το πολιτικό σύστημα εστιάζεται στην ανακεφαλαιοποίηση και η προβαλλόμενη επιχειρηματολογία ότι μετά τις αυξήσεις κεφαλαίου θα πάρει εμπρός η μηχανή των τραπεζών είναι λανθασμένη.
Γιατί ποια είναι τα λογικά επιχειρήματα που δεν επιτρέπουν την καλλιέργεια φρούδων ελπίδων; Οι λόγοι είναι 7 συνολικά και συγκεκριμένα
1) Η ανακεφαλαιοποίηση και τα 28,6 δις ευρώ που χορηγούνται στις τράπεζες δεν είναι ρευστότητα. Τα κεφάλαια βοηθούν στην βελτίωση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας αλλά δεν αποτελούν ρευστότητα. Οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν ισχυρά core tier 1 δηλαδή ισχυρούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας αλλά θα πάσχουν από ρευστότητα.
2) Τα κεφάλαια που λαμβάνουν οι τράπεζες σε ποσοστό 10% με 12% αποτελούν ίδια συμμετοχή από ιδιώτες μετόχους και επενδυτές και το 90% θα καλύπτεται από το ΤΧΣ δηλαδή από το ελληνικό κράτος. Τα κεφάλαια δηλαδή των τραπεζών είναι δανεικά και προφανώς όχι αγύριστα κατά το λαϊκώς γραφόμενο. Ωε εκ τούτου οι τραπεζίτες δύσκολα θα ρισκάρουν να επενδύσουν τα κεφάλαια τους σε… δάνεια με τον φόβο να μην παραχθούν νέες επισφάλειες.
3) Οι τράπεζες ήδη διαθέτουν τα κεφάλαια από το ΤΧΣ άρα δεν είχαν και δεν έχουν κανένα πρόβλημα να χορηγήσουν δάνεια, το θέμα είναι ότι ενώ κεφάλαια έχουν δάνεια δεν χορηγούνται.
4) Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις έχουν μετριάσει δραστικά τα αιτήματα τους για την λήψη δανείων. Η παράμετρος αυτή υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει ως βασικό πρόβλημα. Τα συνολικά δάνεια στην Ελλάδα διαμορφώνοντα στα 224 δις ευρώ από 255 δις ευρώ που ήταν πριν ενάμιση χρόνο.
5) Το βασικό πρόβλημα των τραπεζών είναι ότι δεν έχουν αποκατασταθεί οι δίαυλοι άντλησης ρευστότητας. Συγκεκριμένα και εξαιρώντας την ρευστότητα που έλαβαν υπό την μορφή ομολόγων EFSF για τα funding gap τα οποία μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν και ως repo καμία άλλη συναλλαγή δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν στην δευτερογενή αγορά.
6) Στο σύστημα υπάρχουν τα εξής δεδομένα. Τα δάνεια είναι 224 δις ευρώ, οι καταθέσεις 165 δις ευρώ και η ρευστότητα που έχει αντληθεί από την ΕΚΤ και το ELA συνολικά 92 δις ευρώ εκ των οποίων τα 71 δις ευρώ από την ΕΚΤ και 21 δις ευρώ από το ELA. Προκύπτει ένα χάσμα 60 δις μεταξύ δανείων και καταθέσεων το οποίο καλύπτεται αποκλειστικά από το ευρωσύστημα δηλαδή την ΕΚΤ και το ELA. Πότε θα αλλάξουν τα δεδομένα; Είναι απλό όταν η πλειοψηφία των 90 δισ ευρώ μειωθεί δραστικά και ταυτόχρονα αναπληρωθεί αυτή η ρευστότητα από πηγές άντλησης ρευστότητας της διατραπεζικής αγοράς ή από ομολογιακές εκδόσεις. Επειδή απέχουμε πολύ από μια τέτοια διαδικασία θα πρέπει τουλάχιστον έως το καλοκαίρι του 2014 η αγορά να τηρεί στάση αναμονής.
7) Οι επισφάλειες αποτελούν ένα βασικό πρόβλημα στο σύστημα. Στο α΄ τρίμηνο του 2013 παρατηρείται μια ενδιαφέρουσα τάση. Οι νέες επισφάλειες μειώνονται σταδιακά, δηλαδή τα νέα προβληματικά δάνεια αρχίζουν να μειώνονται. Τα NPLs στο σύστημα βρίσκονται στο 25% ωστόσο η Moody’s εκτιμά ότι θα φθάσουν στο 30%. Το 30% μπορεί να επιτευχθεί είτε με συντήρηση των προβληματικών δανείων ακόμη και αν αυξάνονται με ρυθμό χαμηλότερο σε σχέση με το παρελθόν είτε με μείωση των δανείων. Π.χ. αν με βάση τα τωρινά δεδομένα αν υπάρχουν το σύστημα 56 δις ευρώ προβληματικά δάνεια που αντιστοιχούν στο 25% των δανείων που ανέρχονται στα 224 δις και η τάση μείωσης έστω και με βραδύτερους ρυθμούς συνεχιστεί μπορεί το 30% ως εκτίμηση για τα NPLs να επιτευχθεί συνδυαστικά.
Η ουσία από όλα αυτά είναι ότι όσοι καλλιεργούν προσδοκίες ότι οι τράπεζες θα χρηματοδοτήσουν την οικονομία θα διαψευσθούν.
Πέτρος Λεωτσάκος από bankingnews