Με κακόγουστο αστείο μοιάζουν οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στον πτωχευτικό νόμο για τις επιχειρήσεις έτσι ώστε να μπορούν να ενταχθούν στο άρθρο 99 και φυσικά πρόσωπα χωρίς εμπορική δραστηριότητα, δηλαδή μισθωτοί.
Η πρωτοβουλία αποτελεί μέρος της γενικότερης προσπάθειας της κυβέρνησης να διαμορφώσει ένα συνολικό πλέγμα προστασίας των νοικοκυριών που είναι σε αποδεδειγμένη αδυναμία να αποπληρώσουν τις οφειλές τους, σε συνδυασμό με το προωθούμενο νομοσχέδιο για τα επιχειρηματικά δάνεια.
Σε δηλώσεις του, ο υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Δένδιας σημείωσε ότι η δυνατότητα ένταξης στο πτωχευτικό δίκαιο και των φυσικών προσώπων ακόμη και αν αυτοί δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, θα αποτελέσει ένα ακόμη εργαλείο για την προστασία του καλόπιστου δανειολήπτη, ενώ άφησε ανοιχτό το θέμα της παράτασης της προστασίας της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς.
Σημειώνεται ότι ο πτωχευτικός νόμος (3588/2007) ισχύει σήμερα μόνο για εμπόρους, Α.Ε., ΕΠΕ, Ο.Ε. και τα άλλα νομικά πρόσωπα που έχουν την εμπορική ιδιότητα (π.χ. συνεταιρισμούς). Η διαφορά του πτωχευτικού νόμου για τις επιχειρήσεις είναι ότι στη ρύθμιση του χρέους μπορούν να ενταχθούν όχι μόνο οι οφειλές προς τις τράπεζες ή τους ιδιώτες, αλλά και οφειλές προς το Δημόσιο, σε αντίθεση με τον νόμο Κατσέλη για τα φυσικά πρόσωπα, που επιτρέπει την ένταξη μόνο των οφειλών προς τράπεζες και ιδιώτες.
Δυνατότητα υπαγωγής στο άρθρο 99 ακόμη και για τους μισθωτούς
Το σοκ που περίμενε τους μισθωτούς και τα νοικοκυριά από αυτές τις δηλώσεις Δένδια, ξεκινά από το επιχείρημα ότι η όλη πρωτοβουλία έχει στόχο να αναγνωρίσει και στον ιδιώτη -όπως στον επιχειρηματία- το δικαίωμα της αποτυχίας ή του λάθους, δίνοντας του μια δεύτερη ευκαιρία.
Δηλαδή όταν ένας ιδιωτικός υπάλληλος ή επαγγελματίας θα δηλώνει ενώπιον δικαστηρίου ότι το νοικοκυριό του πτώχευσε και δεν έχει τη δυνατότητα να ανταπεξέλθει απέναντι στις οικονομικές υποχρεώσεις που τον βαρύνουν, σημαίνει οτι θα έχει μία δεύτερη ευκαιρία να «ενισχύσει τη θέση του στην οικονομία». Διότι το σκεπτικό είναι τα φυσικά πρόσωπα, όπως και τα νομικά, θα είναι σε θέση να αναλάβουν περαιτέρω ρίσκο, ενισχύοντας τη θέση τους στην οικονομία, καθώς θα μπορούν να ξεκινήσουν τη ζωή τους από την αρχή χωρίς να καταδιώκονται από λάθη του παρελθόντος. Όπως επισήμανε σε δηλώσεις του ο κ.Δένδιας, η δυνατότητα ένταξης στο πτωχευτικό δίκαιο και των φυσικών προσώπων ακόμη και αν αυτοί δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, θα αποτελέσει ένα ακόμη εργαλείο για την προστασία του καλόπιστου δανειολήπτη, που σύμφωνα με τον ίδιο θα πρέπει να προστατευθεί με βάση ρυθμίσεις που θα αποτελέσουν σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Στις ίδιες δηλώσεις ο υπουργός Ανάπτυξης άφησε ανοιχτό το θέμα της παράτασης της προστασίας για την πρώτη κατοικία από πλειστηριασμούς, το οποίο, όπως είπε, μπορεί μετά και την αλλαγή του πτωχευτικού δικαίου να μην έχει πρακτική χρησιμότητα για την πλειονότητα των δανειοληπτών, πλην ενδεχομένως παρέμβασης για κάποια ειδική ομάδα.
Όταν πτωχεύουν και τα νοικοκυριά
Τα ελληνικά νοικοκυριά έχουν περιέλθει σε αυτήν την κατάσταση εξαιτίας της ύφεσης, της υπερφορολόγησης και της ακρίβειας που μαστίζει την πραγματική οικονομία. Άρα η λύση της πτώχευσης για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά δεν είναι σωτήρια. Γιατί μόνο ρύθμιση και διευκόλυνση των χρεών προς Δημόσιο και τράπεζες, θα μπορούσε να δώσει ανάσα στα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα και όχι η υπαγωγή στο άρθρο 99.
Υπενθυμίζεται ότι ο πτωχευτικός νόμος (3588/2007) ισχύει σήμερα μόνο για εμπόρους, Α.Ε., ΕΠΕ, Ο.Ε. και τα άλλα νομικά πρόσωπα που έχουν την εμπορική ιδιότητα (π.χ. συνεταιρισμούς) και εξαιρεί τα φυσικά πρόσωπα, για τα οποία ισχύει το πτωχευτικό δίκαιο για ιδιώτες, δηλαδή ο γνωστός νόμος Κατσέλη. Η διαφορά του πτωχευτικού νόμου για τις επιχειρήσεις είναι ότι στη ρύθμιση του χρέους μπορούν να ενταχθούν όχι μόνο οι οφειλές προς τις τράπεζες ή τους ιδιώτες, αλλά και οφειλές προς το Δημόσιο, σε αντίθεση με τον νόμο Κατσέλη για τα φυσικά πρόσωπα, που επιτρέπει την ένταξη μόνο των οφειλών προς τράπεζες και ιδιώτες.
Η πτώχευση είναι η νομική κατάσταση εκείνη στην οποία μεταπίπτει έμπορος, ή εμπορική εταιρεία όταν “μόνιμα και ολοσχερώς” αδυνατεί να ικανοποιήσει τους δανειστές ή άλλους οφειλέτες. Η πτώχευση κηρύσσεται μόνο με δικαστική απόφαση. Τόσο η διαδικασία όσο και οι επιπτώσεις εξ αυτής διέπονται από το Πτωχευτικό Δίκαιο που αποτελεί ιδιαίτερο κλάδο του Εμπορικού Δικαίου.
Στη πράξη, η πτώχευση αποτελεί «συλλογική διαδικασία», μια διαδικασία δηλαδή, που προβλέπεται σε περιπτώσεις αφερεγγυότητας επιχειρήσεων. Όταν κηρυχθεί η πτώχευση, οι δανειστές του οφειλέτη δεν μπορούν να ασκήσουν ατομικά καταδιωκτικά μέτρα εναντίον του, αλλά ενώνονται σε μια «ομάδα», τα δικαιώματα της οποίας ασκούνται από το «σύνδικο», με σκοπό τη συνολική εκποίηση της περιουσίας του οφειλέτη και την ίση μεταχείριση όλων των πιστωτών.
Αν λοιπόν, ακολουθηθεί το παραπάνω σκεπτικό της πτώχευσης και για τα φυσικά πρόσωπα τότε σημαίνει ότι οι ιδιώτες, θα πρέπει να εμφανιστούν ενώπιον δικαστηρίου και να δηλώσουν «πτώχευση». Άγνωστο πώς αυτή η διαδικασία θα βοηθήσει το υπερχρεωμένο νοικοκυριό αλλά και πώς είναι δυνατόν οι πιστωτές να ενωθούν σε μία «ομάδα». Πώς οι τράπεζες θα διεκδικήσουν από κοινού με το Δημόσιο τις οφειλές του ιδιώτη; Πώς σκοπεύουν ακριβώς να προστατεύσουν την πρώτη κατοικία της οικογένειας, όταν αυτό είναι η μοναδική περιουσία του από τη ρευστοποίηση της οποίας εξαντλείται και η υποχρέωση του έναντι των δανειστών ή των οφειλετών του, οι οποίοι δεν μπορούν σε μεταγενέστερο χρόνο να εγείρουν απαιτήσεις, ακόμη και αν ο οφειλέτης αποκτήσει στο μέλλον περιουσία;
Ο Υπουργός Ανάπτυξης ευελπιστεί ότι οι πιστωτές των ιδιωτών θα συναινούν σε μείωση των απαιτήσεών τους κατά του οφειλέτη με τους ίδιους όρους που θα μείωνε τις απαιτήσεις του υπό τις αυτές συνθήκες ιδιώτης δανειστής, καθώς και να παραιτούνται από προνόμια και εξασφαλίσεις ενοχικής ή εμπράγματης φύσεως. Το περιεχόμενο της συμφωνίας με τους δανειστές είναι ελεύθερο και μπορεί να οδηγεί σε μείωση των απαιτήσεων, σε παράταση του χρόνου εξόφλησης ή σε άλλες διευκολύνσεις, σε μετατροπή του χρέους σε μετοχές που λαμβάνουν οι δανειστές, σε ρευστοποίηση της περιουσίας του οφειλέτη προς ικανοποίηση των χρεών κ.λπ. Άγνωστο υπό ποιες συνθήκες και υπό ποια ανταλλάγματα.
Μάλιστα, την ίδια στιγμή φαίνεται να έχει ανοίξει η συζήτηση για αναμόρφωση – αν όχι και κατάργηση του νόμου Κατσέλη – με το επιχείρημα ότι η συμφόρηση που έχει σημειωθεί από τη μαζική προσφυγή στον νόμο, μέσα από την κατάθεση 130.000 αιτήσεων, που παραπέμπουν σε δικάσιμο ακόμη και μετά το 2015.
Δεδομένου ότι η πτωχευτική διαδικασία είναι μία νομική διαδικασία και απαιτεί δικαστική απόφαση, τα ελληνικά νοικοκυριά θα πρέπει να περάσουν από το δικαστήριο προκειμένου να «πτωχεύσουν», όπως θα έκαναν και για να προστατευθούν για το νόμο Κατσέλη. Άρα ούτε σε αυτήν την περίπτωση εξαλείφεται το ενδεχόμενο αποσυμφόρησης των δικαστηρίων.
Άρα προς τι όλη αυτή η συζήτηση; Γνωρίζουν επακριβώς πώς μπορεί να λειτουργήσει και να συνεισφέρει στην διευκόλυνση της κατάστασης η υπαγωγή και των ιδιωτών στο πτωχευτικό δίκαιο, ή απλά ρίχνουν «άδεια για να πιάσουν γεμάτα»;
Danioliptes.gr