Γράφει ηΣοφία Βούλτεψη
Αν ψάχνετε να βρείτε για ποιο λόγο δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη τα αποτελέσματα της Απογραφής που διεξήχθη από τις 24 ως τις 27 Μαΐου 2011 – οπότε οι εκλογές της 17ης Ιουνίου θα διεξαχθούν (κατά παράβαση του άρθρου 54 του Συντάγματος), με την Απογραφή του… 2001 και θα προκληθεί σειρά ανωμαλιών με ενστάσεις και τα λοιπά – η απάντηση είναι απλή:
Επί ένα χρόνο η ΕΛΣΤΑΤ στρώνει κόκκινα χαλιά για να πατήσει το στιβαρό πόδι του επικεφαλής της Eurostat και απηνούς διώκτη της Ελλάδας, Βάλτερ Ραντερμάχερ.
Ο κύριος αυτός (που βέβαια στην Ελλάδα βρήκε και τα κάνει), εμφανίζεται ως συνδιοργανωτής – μαζί με τον επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ, Α. Γεωργίου – ενός… «μείζονος στατιστικού γεγονότος», όπως αναφέρεται στο Ετήσιο Στατιστικό Πρόγραμμα της Αρχής.
Το «μείζον στατιστικό γεγονός» δεν είναι άλλο από την διεξαγωγή του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου «Ποιότητα και Μεθοδολογία των Στατιστικών Q2012», που εγκαινιάζεται στην Αθήνα (στο Μέγαρο) στις 29 Μαΐου και ολοκληρώνεται την 1η Ιουνίου, με οικοδεσπότες ακριβώς τους κυρίους Γεωργίου και Ραντερμάχερ.
Επομένως, αν νομίζατε πως «μείζον στατιστικό γεγονός» είναι η Απογραφή και η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της – κρίσιμα μεγέθη για την ανάπτυξη της χώρας – λυπούμαι, αλλά κάνετε λάθος.
Διότι «μείζον στατιστικό γεγονός» είναι το συνέδριο που θα εξετάσει πώς θα δίδονται στοιχεία που μας χαντακώνουν – ώστε να ικανοποιείται η γραφειοκρατική ανθρωποφαγία του Ραντερμάχερ (του οποίου μεγάλη του σκασίλα αν η ελληνική στατιστική υπηρεσία είναι ή όχι σε θέση να φέρει σε πέρας μια απογραφή κι’ αν το θυμάται ένα μήνα πριν από τη λήξη της σχετικής προθεσμίας, δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές και δύο μήνες πριν από τις επόμενες εκλογές).
Ήδη, η ΕΛΣΤΑΤ έχει διοργανώσει κι’ άλλα συνέδρια: Χρηστών το 2010 και το 2011 και Κώδικα Ορθής Πρακτικής το 2011. Στη Διάσκεψη του 2011 μάλιστα, ο κ. Ραντερμάχερ, απολαμβάνοντας τη θέα από το Λαγονήσι, ομολόγησε πως η ελληνική κρίση στάθηκε η αφορμή «για να υπάρξουν αλλαγές προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των στατιστικών πρακτικών».
Δεν μας έφθανε δηλαδή ότι ενώ βουλιάζαμε, βρήκαν την ώρα να φουσκώσουν το έλλειμμα με τις… ορθές πρακτικές τους – με την επίνευση του διδύμου Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου, που δέχθηκαν να μπουν τα ελλείμματα των νοσοκομείων και των μεταφορικών ΔΕΚΟ στο γενικό έλλειμμα, αν και ήταν γνωστό ότι αυτά δημιουργήθηκαν λόγω της παρουσίας των λαθρομεταναστών.
Και τώρα, ωσάν να μην μας φθάνει ότι έχουμε μια στατιστική Αρχή που αδυνατεί να φέρει σε πέρας μια απογραφή, συνεχίζουμε να φιλοξενούμε συνέδρια για την… ποιότητα των στατιστικών στοιχείων – διότι μόνο αυτό τους ενδιαφέρει.
Όπως επίσης από το Ετήσιο Στατιστικό Πρόγραμμα προκύπτει «από τη στιγμή της επιλογής της, μέσα στο 2010, για τη διοργάνωση του Συνεδρίου Q2012, η ΕΛΣΤΑΤ έχει αρχίσει την προετοιμασία για την επιτυχημένη πραγματοποίησή του» – οπότε πού να βρει καιρό για την Απογραφή, ώστε να ξέρουμε τι μας γίνεται και πώς θα σχεδιάσουμε το οικονομικό μας μέλλον.
Έτσι (αντιγράφω πάντα από το επίσημο κείμενο): «Το Νοέμβριο του 2011 η Οργανωτική Επιτροπή (OrganizingCommittee) συγκέντρωσε τις περιλήψεις (abstracts) των προτεινόμενων επιστημονικών εργασιών (papers) για το Συνέδριο και το Δεκέμβριο του 2011 η Επιτροπή Προγράμματος (ProgrammeCommittee) συνεδρίασε στις εγκαταστάσεις της ΕΛΣΤΑΤ, επέλεξε τις περιλήψεις που θα παρουσιαστούν και κατόπιν μερίμνησε για τη σχετική ενημέρωση των συγγραφέων των εργασιών. Παράλληλα, η εν λόγω Επιτροπή κατάρτισε σχέδιο προγράμματος των συνεδριάσεων (sessions) του Συνεδρίου. Θα ακολουθήσει η κατάρτιση του καταλόγου των περιλήψεων. Τα πλήρη κείμενα των εργασιών θα πρέπει να υποβληθούν μέχρι τα τέλη Απριλίου του 2012».
Συγγνώμη, αλλά με τόση δουλειά, ήταν δυνατόν να βρεθεί χρόνος για την Απογραφή;
Εδώ έρχεται (ξανά) ο «μέγας άρχων» Ραντερμάχερ, με απογραφές και εκλογές και τα τοιαύτα θα ασχολούμεθα;
Έρχεται ο… Επιθεωρητής! Πρέπει να τα βρει όλα στην εντέλεια!
Βέβαια, όταν λέμε «όλα», δεν εννοούμε ακριβώς «όλα»! Εννοούμε «όλα όσα ενδιαφέρουν τους κυρίους Ραντερμάχερ και Γεωργίου» – και πάντως όχι την Απογραφή.
Άλλωστε, το Ετήσιο Στατιστικό Πρόγραμμα το λέει ξεκάθαρα: «Το στατιστικό πρόγραμμα εργασιών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για το 2012 περιλαμβάνει πληροφορίες για τις στατιστικές που πρόκειται να καταρτιστούν και να δημοσιευθούν κατά τη διάρκεια του 2012, καθώς και τις σχεδιαζόμενες αλλαγές σε παραγόμενες στατιστικές. Οι αλλαγές αφορούν είτε στην παραγωγή νέων στατιστικών, λόγω, για παράδειγμα, της εφαρμογής νέων Κοινοτικών Κανονισμών, είτε στην τροποποίηση παραγόμενων στατιστικών για την πληρέστερη συμμόρφωση με υφιστάμενους Κοινοτικούς Κανονισμούς ή την πληρέστερη ικανοποίηση των αναγκών εθνικών και διεθνών χρηστών. Επίσης, το στατιστικό πρόγραμμα εργασιών του 2012 περιλαμβάνει πληροφορίες για τις προγραμματισμένες δράσεις της ΕΛΣΤΑΤ το 2012, που αποσκοπούν στην περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των στατιστικών στοιχείων της και της πρόσβασης των χρηστών σε αυτά».
Βλέπετε πουθενά σε όλα αυτά τίποτε περί των τρεχουσών υποχρεώσεων της ΕΛΣΤΑΤ, όπως για παράδειγμα η Απογραφή;
Όχι. Επομένως προς τι οι διαμαρτυρίες; Για ποιότητα των στοιχείων μιλάει, όχι για το αν θα υπάρχουν ή όχι στοιχεία!
Το λέει ξεκάθαρα: Όταν θα υπάρχουν στοιχεία, αυτά θα είναι… ποιοτικά!
Επίσης: «Το πρόγραμμα εργασιών περιλαμβάνει και δράσεις συντονισμού, από μέρους της ΕΛΣΤΑΤ, των δραστηριοτήτων των λοιπών φορέων του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος (ΕΛΣΣ), που αφορούν στην ανάπτυξη, παραγωγή και διάχυση των επίσημων στατιστικών της Χώρας, και ιδιαίτερα ενόψει της έναρξης των εργασιών πιστοποίησης των ανωτέρω στατιστικών το 2012.Το στατιστικό πρόγραμμα εργασιών της ΕΛΣΤΑΤ για το 2012 έχει καταρτιστεί με βάση το Ελληνικό Στατιστικό Πρόγραμμα (ΕΛΣΠ) για την τριετία 2011 – 2013. Το πολυετές αυτό πρόγραμμα εργασιών περιλαμβάνει τους κύριους στόχους των προβλεπόμενων στατιστικών δράσεων και τις προτεραιότητες των φορέων του ΕΛΣΣ –ένας από τους οποίους είναι η ΕΛΣΤΑΤ– για την εκπλήρωση των εθνικών και διεθνών υποχρεώσεών τους για την ανωτέρω περίοδο».
Μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι στις «διεθνείς υποχρεώσεις» περιλαμβάνεται και η Απογραφή; Όχι, βέβαια!
Ναι, θα πείτε, αλλά γίνεται αναφορά και στις «εθνικές υποχρεώσεις» – οπότε εκεί, το δίχως άλλο, περιλαμβάνεται και η Απογραφή.
Σωστά, αλλά δεν προσέξατε πως υπάρχουν «προτεραιότητες». Και δική μας προτεραιότητα είναι να μένει πάντα ικανοποιημένος ο Ραντερμάχερ.
Διότι παρακάτω, το λέει σαφώς:
«Η σχεδιαζόμενη από την ΕΛΣΤΑΤ παραγωγή νέων στατιστικών μέσα στο 2012 οφείλεται, κατά ένα μεγάλο μέρος, στην ανάγκη εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της προς τη Στατιστική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Eurostat) και άλλους ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς. Αυτές εμπεριέχουν, μεταξύ άλλων, την εφαρμογή νέων Κοινοτικών Κανονισμών, τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με υφιστάμενους Κανονισμούς, τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων, την ενημέρωση βάσεων δεδομένων κλπ.».
Διότι:
«Η συμμόρφωση στους Κοινοτικούς Κανονισμούς και η προσαρμογή στις ανάγκες των χρηστών, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στους διαθέσιμους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, επιβάλλουν την πραγματοποίηση αλλαγών: Βελτιώσεων, αναθεωρήσεων, καταργήσεων στην παραγωγή και διάχυση στατιστικών».
Για να «συμμορφωθούμε» όμως στις επιταγές Ραντερμάχερ, πληροφορηθήκαμε πως το 2012 έπρεπε να γίνουν μια σειρά αλλαγές.
Αυτές, όμως, προϋποθέτουν ειδική προετοιμασία του… τηλεφωνικού κέντρου, που θα αρχίσει το δεύτερο εξάμηνο του 2012.
Μέσα στη σύγχυση, άλλαξε και ο τρόπος διενέργειας της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011, «σε ένα δείγμα 20.000 νοικοκυριών στο σύνολο της Χώρας, αντί του δείγματος των 4.500 νοικοκυριών που χρησιμοποιούνταν στις προηγούμενες αντίστοιχες έρευνες».
Διότι, «η ανωτέρω αύξηση του μεγέθους δείγματος της έρευνας θα δώσει τη δυνατότητα στην ΕΛΣΤΑΤ να ελέγξει την πληρότητα και ακρίβεια των αποτελεσμάτων της Απογραφής Πληθυσμού – Κατοικιών 2011 μέχρι το επίπεδο του Καλλικρατικού Δήμου».
Φυσικά, μέχρι να γίνουν όλα αυτά, δεν θα έχουμε… καθόλου Απογραφή.
Εξ όνυχος τον λέοντα
Η αλήθεια είναι πως όλη αυτή η ιστορία (της απογραφής, αλλά και της διόγκωσης των στατιστικών στοιχείων) ξεκινά από μια απάτη.
Όταν στις 29 Ιουνίου 2010 ο κ. Παπακωνσταντίνου έφερε στη Βουλή (και η σύνοδος των προέδρων της ενέκρινε) τα μέλη του Συμβουλίου της ΕΛΣΤΑΤ, από το υπουργείο των Οικονομικών κυκλοφόρησε ένα δελτίο Τύπου, όπου ο προσφάτως διορισθείς κ. Γεωργίου αναφερόταν ως «…έως τώρα Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμήματος, Τομέα Στατιστικής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου …».
Τι σημαίνει αυτό; Μα ότι ήταν αναπληρωτής προϊστάμενος ενός (από τα πολλά) Τμήματος του Τομέα Στατιστικής του ΔΝΤ.
Και όμως. Αμέσως μετά ο τίτλος έγινε «αναπληρωτής προϊστάμενος του Τμήματος Στατιστικής του ΔΝΤ»!
Συνέβη δηλαδή μια… αυτόματη λεκτική προαγωγή, που αναπαρήχθη από όλα τα ΜΜΕ, ώστε να εντυπωσιαστούμε όλοι και να πέσουμε ξεροί από την επιλογή του κ. Παπακωνσταντίνου.
Με τον (τότε) αντιπρόεδρο, όμως, Ν. Λογοθέτη, συνέβη το ακριβώς αντίθετο.
Το επίσημο δελτίο Τύπου του υπουργείου Οικονομικών, έγραφε: «Στέλεχος ιδιωτικού τομέα σε θέματα ολικής ποιότητας, Διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Nottingham – Μ. Βρετανία, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Στατιστική Επιστήμη από το Πανεπιστήμιο του Sheffield – Μ. Βρετανία».
Αλλά σε όλα ανεξαιρέτως τα ΜΜΕ αναφερόταν ως «στέλεχος του ιδιωτικού τομέα σε θέματα ολικής ποιότητας και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Στατιστική Επιστήμη από το Πανεπιστήμιο του Sheffield του Ηνωμένου Βασιλείου».
Για κάποιον λόγο, δηλαδή, εξαφανίστηκε ο τίτλος του «διδάκτορα», ενώ για την περίπτωση του προέδρου ακολουθήθηκε η μέθοδος της δόλιας (και σταδιακής) αναβάθμισης – στην αρχή αναφέρθηκε ως «…έως τώρα Αναπληρωτής Προϊστάμενος του Τμήματος Στατιστικής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου» ώστε να «περάσει» έτσι στα ΜΜΕ και μετά, αυτό «διορθώθηκε» στο Δελτίο Τύπου που εμφανίζεται πλέον στην επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠ.ΟΙΚ. και έγινε «…έως τώρα Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμήματος, Τομέα Στατιστικής…».
Επίσης το αρχικό Δελτίο Τύπου δεν περιελάμβανε για τον κ. Λογοθέτη το «Διδάκτορας… κλπ» και μετά «διορθώθηκε» κι αυτό!
Το υπουργείο των Οικονομικών δηλαδή εξέδωσε τις πρώτες ανακοινώσεις και τις έστειλε στα μέσα ενημέρωσης, ώστε να αναβαθμιστεί ο ένας και να υποβαθμιστεί ο άλλος και μετά… αποκατέστησε την πραγματικότητα με νέο δελτίο, αυτό που τελικά δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου και αργότερα στην επίσημη ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ!
Κατασκεύασαν δηλαδή βιογραφικά για τις ανάγκες της τρέχουσας δημοσιότητας και μετά τα… διόρθωσαν για τις ανάγκες της… μόνιμης δημοσιότητας!
Θα πείτε ότι ψάχνουμε για ψύλλους στα άχυρα!
Ναι, αλλά εξ όνυχος τον λέοντα!
Διότι αν κοτζάμ υπουργείο των Οικονομικών καταφεύγει σε τέτοιο «μπαλαμούτι» (για να θυμηθούμε και τη γνωστή ρήση του Πάγκαλου)για να «ανεβάσει» ή να «κατεβάσει» τα μέλη μιας Αρχής, γιατί δεν θα ακολουθούσε τις ίδιες ή παρόμοιες μεθόδους για να ανεβάσει το έλλειμμα;
Επειδή η σχετική (με το έλλειμμα) υπόθεση εκκρεμεί στον οικονομικό εισαγγελέα και επειδή η μη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Απογραφής ένα χρόνο μετά την διενέργειά της αποτελεί ποινικό αδίκημα, μήπως ο υπηρεσιακός υπουργός των Οικονομικών (που και ο ίδιος έχει λάβει μέρος σε μια οπερέτα «καταγραφής») μπορεί να μας πει αν προτίθεται να πράξει κάτι;
Διότι πολλά αδικήματα (από πλαστογραφία μέχρι εθνική προδοσία) μαζεύονται για να στρώνουμε κόκκινα χαλιά στον Ραντερμάχερ και να οργανώνουμε συνέδρια περί… ορθής πρακτικής!
Υ.Γ. Ελπίζουμε να μην βρεθεί δημόσιος λειτουργός (συμπεριλαμβανομένου και του υπηρεσιακού υπουργού των Οικονομικών) που θα νομιμοποιήσει όλες αυτές τις αθλιότητες με την παρουσία του στο Μέγαρο στις 29 Μαΐου – επέτειο της Άλωσης, για να μην ξεχνιόμαστε!