Την προηγούμενη Κυριακή, 20 Σεπτεμβρίου, εν αναμονή των αποτελεσμάτων της κρίσιμης εκλογικής αναμέτρησης, οι διοικήσεις των τραπεζών βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια εξαιρετικά δυσάρεστη έκπληξη.

 

Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (Single Supervisory Mechanism – SSM) απέρριψε τα επιχειρηματικά σχέδια και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών (Εθνική, Πειραιώς, Alpha και Eurobank) που είχαν καταθέσει για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων, μέσω των οποίων οι διοικήσεις τους ήλπιζαν ότι θα πετύχαιναν καλύτερη αξιολόγηση των χαρτοφυλακίων δανείων και κατ’ επέκταση σημαντικά χαμηλότερες κεφαλαιακές ανάγκες.

 

Η απόρριψη των σχεδίων αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων ήταν η τελευταία μιας σειράς ενεργειών του SSM που οδηγούν στην αυστηροποίηση της αξιολόγησης των τραπεζών και τελικά σε πολλαπλασιασμό των κεφαλαιακών αναγκών. Τα σχέδια είχαν ζητηθεί από τον SSM και οι τράπεζες ξόδεψαν πολλή ενέργεια, πολύ χρόνο και πολύ χρήμα για την κατάρτισή τους, καθώς η ευρωπαϊκή εποπτεία είχε απαιτήσει να ελεγχθούν και να επικυρωθούν και από εξειδικευμένους εξωτερικούς συμβούλους.

 

Σύμφωνα με αναλυτές, μετά την απόρριψη των σχεδίων, το έλλειμμα ή καλύτερα οι επιπλέον προβλέψεις που πρέπει να διενεργήσουν οι τράπεζες για την κάλυψη των επισφαλειών στα επιχειρηματικά δάνεια θα φτάσουν τα 7 δισ. ευρώ. Επιπλέον στα 5-6 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι θα ανέλθουν οι πρόσθετες προβλέψεις για την κάλυψη και των προβληματικών δανείων προς τα νοικοκυριά. Ετσι την ερχόμενη Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης των χαρτοφυλακίων δανείων των τραπεζών (Asset Quality Review – AQR), και ο πρώτος λογαριασμός αναμένεται να ξεπεράσει τα 10 δισ. ευρώ και να προσεγγίσει τα 13 δισ. ευρώ.

 

Μετά το AQR θα ξεκινήσει το stress test, το οποίο θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, και με βάση τα αποτελέσματά του θα προσδιοριστεί ο τελικός λογαριασμός των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών.

 

Το stress test θα έχει δύο τμήματα. Το πρώτο θα είναι το βασικό σενάριο, και με τις μακροοικονομικές παραδοχές που θα θέσει η ΕΚΤ (εξέλιξη ΑΕΠ, ανεργία, τιμές ακινήτων κ.ά.) θα υπολογιστούν η κερδοφορία των τραπεζών και οι προβλέψεις για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια για την τριετία 2015-2017. Το δεύτερο θα είναι το δυσμενές σενάριο, όπου με πιο αυστηρές μακροοικονομικές παραδοχές θα προσδιοριστούν η κερδοφορία και οι προβλέψεις.

 

Αφού ολοκληρωθεί η άσκηση, η ΕΚΤ θα προσθέσει τον λογαριασμό του AQR και του stress test και θα προσδιορίσει τις συνολικές κεφαλαιακές ανάγκες κάθε τράπεζες με ορίζοντα μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017.

 

Φαίνεται ότι η ΕΚΤ θα επιτρέψει τις τράπεζες να αναζητήσουν ιδιωτική συμμετοχή για το ποσό που θα προκύψει από το AQR και το βασικού σεναρίου, ενώ θα δεχθεί τη χρήση εναλλακτικών χρηματοοικονομικών εργαλείων (όπως τα Coco’s) για να καλυφθούν οι ανάγκες που θα προκύψουν με βάση το δυσμενές σενάριο του stress test. Οι τράπεζες διατηρούν ελπίδες ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες όπως θα προσδιοριστούν από το βασικό σενάριο θα είναι τέτοιες που θα αφήνουν περιθώρια για να αναζητηθεί ιδιωτική συμμετοχή στις αυξήσεις.

 

Ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα τριών μηνών

 

Παρά τη διαφαινόμενη ψυχρολουσία από το AQR οι τράπεζες διατηρούν την αισιοδοξία τους ότι τελικά η παρτίδα μπορεί να σωθεί. Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι όλες οι τράπεζες διαθέτουν σήμερα πολύ υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, δηλαδή απόθεμα κεφαλαίων, ικανό να απορροφήσει ένα σημαντικό τμήμα του AQR. Επιπλέον, οι τράπεζες αισιοδοξούν ότι, με βάση τις παραδοχές για την εξέλιξη του ΑΕΠ του βασικού σεναρίου, το επιπλέον ποσό που θα προκύψει από το stress test θα είναι μικρό και δεν θα αλλάξει σημαντικά την τελική εικόνα.

 

Ετσι οι τράπεζες αισιοδοξούν ότι το τελικό ύψος θα είναι τέτοιο που, αν δοθούν σωστά κίνητρα, θα επιτρέψει τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών. Αν η εκτίμηση αυτή επιβεβαιωθεί, τουλάχιστον για τις περισσότερες τράπεζες, η μεγάλη πρόκληση που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν είναι ο χρόνος. Το stress test θα ολοκληρωθεί στο τέλος Οκτωβρίου και, αφού δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα, οι τράπεζες θα έχουν περιθώριο δύο εβδομάδων μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου να διερευνήσουν αν υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον και παράλληλα να πραγματοποιήσουν την τεχνική προετοιμασία για να γίνουν οι αυξήσεις κεφαλαίου.

 

Δεδομένου ότι το εγχείρημα πρέπει να ολοκληρωθεί εντός του 2015, οι τράπεζες θα πρέπει στο διάστημα 15 Νοεμβρίου έως 15 Δεκεμβρίου να πραγματοποιήσουν ταυτόχρονα αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου αντλώντας από τους επενδυτές αρκετά δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απολύτως απαραίτητο να μην σημειωθούν καθυστερήσεις και η κυβέρνηση να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει για την έγκαιρη ολοκλήρωση της διαδικασίας.

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗΣ AΠΟ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.