Η Έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία μόλις δόθηκε στην δημοσιότητα, εστιάζει την προσοχή της στην πολιτική συναίνεση έτσι ώστε να βγούμε το συντομότερο δυνατόν από την κρίση. Η έκθεση δεν κάνει αναφορά σε συγκεκριμένες εκτιμήσειςγια το ΑΕΠ το 2015 και το 2016.
Απλώς αναφέρει ότι η οικονομία θα καταγράψει ήπια ύφεση το 2015 ενώ θα κινηθεί πτωτικά και το 2016. Συνδέει επίσης την αποκλιμάκωση της ανεργίας με την σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας και την (περαιτέρω) υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών.Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ειδικό θέμα IV.Iτης έκθεσης το οποίο αναφέρει ότι το νέο πιο ευέλικτο καθεστώς στην αγορά εργασίας (καθώς πλέον οι νέοι εργαζόµενοι θα µπορούν να απασχοληθούν µε χαµηλότερες αµοιβές και µε λιγότερους ρυθµιστικούς περιορισµούς όσον αφορά τη δυνατότητα απόλυσής τους) δίνει την δυνατότητα να αρχίσει σταδιακά η αύξηση του ρυθµού εύρεσης εργασίας.
Σημειώνουμε επιπλέον ότι η Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού του 2016 (η οποία δόθηκε στην δημοσιότητα το Νοέμβριο του 2015) εκτιμά μηδενική ανάπτυξη το 2015, ύφεση 0,7% το 2016, και ποσοστό ανεργίας 25,4% τόσο το 2015 όσο και το 2016. Από την άλλη πλευρά, η βάση δεδομένων (Οκτώβριος 2015) του ΔΝΤ εκτιμά ύφεση 2,2% το 2015, ύφεση 1,3% το 2016 και σαφέστατα υψηλότερο ποσοστό ανεργίας 26,7% το 2015 και 27% το 2016. Οι παραπάνω, και επί τα χείρω, εκτιμήσεις του ΔΝΤ ενδεχομένως να οφείλονται στην υπόθεση εργασίας ότι τα capitalcontrolsθα έχουν παρατεταμένη (αρνητική) επίδραση στην ελληνική οικονομία.
Σε κάθε περίπτωση, ιδιαίτερη βαρύτητα για τις οικονομικές μας προοπτικές αναμένεται να έχει η επίδραση του spreadμεταξύ του 10 – ετούς ελληνικού και του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου. Πράγματι, οικονομετρικά μοντέλα της ελληνικής οικονομίας εκτιμούν ότι μία μεγάλη πτώση του spreadαπό το σημερινό 7,3% στο 3,3% θα λειτουργήσει ως «καταλύτης» στη μείωση του κόστους δανεισμού και στον ιδιωτικό τομέα με αποτέλεσμα (α) την αναθέρμανση των επενδύσεων,και (β) την μείωση του ποσοστού ανεργίας κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα εντός του 2016. Σημειώνοντας ότι το spreadλειτουργεί ως δείκτης οικονομικής και πολιτικής αβεβαιότηταςθα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε ότι η μεγάλη πτώση του θα επέλθει:
(α) εάν αρχίσουμε επιτέλους να «τρέχουμε» τα «προαπαιτούμενα»οπότε ο MarioDraghiκαι η ΕΚΤ θα εντάξουν τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, και
(β) εάν παγιωθεί η εικόνα στο εξωτερικό (και στους διεθνείς επενδυτές) ότι λειτουργούμε επιτέλους ως «κανονική» ευρωπαϊκή χώρα χωρίς ο κάθε πολιτικός αρχηγός να κοιτάζει μόνο τον «εαυτούλη» του και το κόμμα του.
Μπορούμε όμωςνα «ποσοτικοποήσουμε» τόσο το (α) όσο και το (β); Όχι βέβαια! Με αυτό το σκεπτικό δεν θα πρέπει λοιπόν να προκαλεί έκπληξη ότι η Τράπεζα της Ελλάδος δεν έχει στο «μυαλό της» συγκεκριμένα «νούμερα» για το πως θα εξελιχθεί η ελληνική οικονομία!
Ο κ. Κώστας Μήλας, είναι καθηγητής Χρηματοοικονομικών, UniversityofLiverpool
TO BHMA